Τι σχέση έχει με τη μουσική ο διάσημος σκηνοθέτης; Με τι ματιά βλέπει την τηλεόραση; Τι έχει να πει για την αυθεντικότητα στην τέχνη, για τη ζωή, το θάνατο και τον Lou Reed; Ήρεμος, ευγενής και γοητευτικός, ο Jim Jarmusch μας άφησε να τον μάθουμε λίγο καλύτερα στη Συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε για το 54ο ΦΚΘ, το Σάββατο 2 Νοεμβρίου στην Αποθήκη Γ στο Λιμάνι.
1) "Πάντα έβρισκα τα πράγματα που είναι εκτός mainstream, συχνά στο περιθώριο, πιο ενδιαφέροντα. Σε όλη την ιστορία της Τέχνης διαμορφώνεται το πολιτιστικό κατεστημένο και το πολιτιστικό περιθώριο. Όχι πάντα, αλλά συχνά, τα πιο πρωτοποριακά πράγματα βρίσκονται στο περιθώριο. Όσον αφορά τον εαυτό μου, βρίσκομαι σίγουρα κάπου στα περιθώρια, δε με βλέπω στο φάσμα του mainstream. Σίγουρα όμως υπάρχουν άνθρωποι που εκτιμώ πολύ και είναι πιο θαρραλέοι, οι οποίοι παραβιάζουν πολλούς περισσότερους κανόνες του σινεμά από ότι εγώ και βρίσκονται περισσότερο στο περιθώριο".
2) "Δεν ξέρω ακριβώς πώς να ορίσω τη μουσική. (...) Η ψυχεδελική μουσική πραγματικά σε κάνει να χάνεσαι. Για να κάνεις μια ταινία, χρειάζονται αρκετά χρόνια. Εμένα μου παίρνει περίπου δυο χρόνια για να ολοκληρώσω μια ταινία - από το σενάριο και την εύρεση χρηματοδότησης, μέχρι τα γυρίσματα και το μοντάζ. Η μουσική είναι κάτι που σε επηρεάζει άμεσα. Βγάζει πράγματα από μέσα σου πολύ γρήγορα και σε γεμίζει χαρά".
3) Κανα δυο φορές του ζητήθηκε να εξηγήσει το σκεπτικό του ή τις επιλογές του, σχετικά με την ταινία, και αρνήθηκε, λέγοντας αφοπλιστικά ότι απλά δεν είναι "τόσο αναλυτικός". Αναφερόμενος στην επιλογή του Ντιτρόιτ και της Ταγγέρης ως σκηνικό της ταινίας «Only Lovers Left Alive», σχολίασε: "Δεν μου αρέσει να αναλύω και να αναφέρω το συμβολισμό των πόλεων• αυτά υπάρχουν μέσα στην ταινία. Το κάθε μέρος φαίνεται στην ταινία. Εγώ θεώρησα ότι είναι οι κατάλληλοι τόποι για να οριστούν οι χαρακτήρες".
4) Σχετικά με την αυθεντικότητα: "Δεν υπάρχουν πρωτότυπες ιδέες, αλλά η ομορφιά τους είναι ότι είναι σαν τα κύματα του ωκεανού: το καθένα συνδέεται με το επόμενο και το προηγούμενο. Είναι πολύ σημαντικό να δεχόμαστε τα πράγματα που μας εκφράζουν, μας επηρεάζουν και να τα ενσωματώνουμε σε αυτό που κάνουμε, όπως κάνουν όλοι οι καλλιτέχνες. Όσοι δεν παραδέχονται κάτι τέτοιο, είτε λένε ψέματα είτε φοβούνται ότι δε θα θεωρηθούν πρωτοποριακοί".
5) "Ίσως αυτό που χρειάζεται τελικά το σινεμά είναι να αναχθεί στην ουσιώδη του ποιητικότητα. (...) Ήδη σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ρουμανία και το Ιράν, ανθίζουν υπέροχοι κήποι του κινηματογράφου που σε κάνουν να αναρωτιέσαι πώς είναι δυνατό να κάνουν ταινίες εν μέσω μιας τόσο σκληρής κρίσης. Ωστόσο, αυτό είναι γεγονός και ασπάζομαι το ότι οι άνθρωποι βρίσκουν το δικό τους τρόπο έκφρασης. Έχω πίστη σε αυτό. Το όμορφο αποτέλεσμα δεν επιτυγχάνεται πάντα με έναν πακτωλό χρημάτων".
6) Για τον Lou Reed: "Αποτελεί μεγάλη πηγή έμπνευσης και η απώλειά του είναι μεγάλη. Δεν τον χάνουμε ωστόσο, γιατί μας έχει δώσει πάρα πολλά. Δεν μου αρέσουν όλα όσα έχει κάνει -εξάλλου δεν μπορεί να μας αρέσει οτιδήποτε κάνει κάποιος καλλιτέχνης-, αλλά αγαπώ πολλή από τη μουσική του και είναι σημαντική για μένα".
7) "Η εικόνα και ο ήχος είναι σχεδόν το ίδιο πράγμα για μένα, γιατί δημιουργούν την ατμόσφαιρα. Αλλωστε, ο κινηματογράφος είναι η τέχνη που συνδέεται πιο στενά με τη μουσική, γιατί διαθέτει κίνηση στο χρόνο και εσωτερικό ρυθμό. Νομίζω ότι προσπαθώ να μάθω για την κινηματογράφηση από τη μουσική, ενώ άλλες φορές σκέφτομαι τη μουσική με κινηματογραφικούς όρους. Είμαι ευτυχής γι' αυτό το μπέρδεμα".
8) Σχετικά με τις τηλεοπτικές σειρές: "Η αλήθεια είναι ότι δεν βλέπω πολύ, γιατί δε θέλω να εθιστώ, ωστόσο παίρνω μια γεύση. Έχω δει το πρώτο επεισόδιο της σειράς 'Breaking Bad', το πρώτο των 'Mad Men', ενώ πριν καιρό είχα εθιστεί στο 'The Wire' και δεν μπορούσα να σταματήσω. Όμως επειδή είμαι φανατικός κινηματογραφόφιλος, προτιμώ να βλέπω ταινίες, όπως είναι φυσικό. Επιμένω ωστόσο ότι η τηλεόραση έχει ενδιαφέρον".
9) "Θεωρώ ότι εάν μπορώ να κάνω μια αναφορά σε κάποιον, για παράδειγμα στον William Blake και κάποιος στο Κάνσας ή στη Λιθουανία δει την ταινία μου, δεν τον γνωρίζει και ενδιαφερθεί τελικά γι' αυτόν, αισθάνομαι ότι έχω πετύχει κάτι. Ακόμα και ένας άνθρωπος να αντλήσει έμπνευση, το θεωρώ ελπιδοφόρο και σημαντικό".
10) Θα σκεφτόταν ποτέ μια τηλεοπτική παραγωγή; "Δεν αποκλείεται. Έχω κάποιες ιδέες. Το μόνο που με απασχολεί είναι ότι είμαι πολύ ανεξάρτητος. Είμαι πάντα εγώ αυτός που επιλέγω τους συνεργάτες μου και έχουμε τον απόλυτο δημιουργικό έλεγχο στη δουλειά μας, γι' αυτό και με ανησυχεί το εάν θα είχα την απόλυτη ελευθερία στην τηλεόραση. Εάν μου δινόταν η ευκαιρία και είχα μια καλή ιδέα, θα το σκεφτόμουν. Η τηλεόραση τώρα παρουσιάζει ενδιαφέρον".
11) "Οφείλω να αναφερθώ και στον Δημήτρη Εϊπίδη, ο οποίος είναι ένας πλοηγός, νονός, οδηγός του ενδιαφέροντος κινηματογράφου. Αυτός ο άνθρωπος είναι ένα δώρο για εμάς".
12) Ποια είναι τα στοιχεία της ζωής που λειτουργούν ως διανοητική διέγερση για τον Jim Jarmusch; "Αυτή η συνείδηση της ύπαρξης. Η ανθρώπινη φαντασία είναι από τα ωραιότερα πράγματα που έχουμε. Η φυσική παρουσία, της γης, του ουρανού, του σύμπαντος. Δεν έχω κάποιο ναρκωτικό που προτιμώ, τα δοκίμασα όλα στο παρελθόν".
13) "Ελπίζω ότι εν μέρει η τελευταία μου ταινία είναι μία γιορτή για το δώρο της συνειδητότητας. Αν αναλογιστούμε το σύμπαν, η ζωή στον πλανήτη είναι ένα μικρό μόνο κομμάτι και εμείς έχουμε τη συνειδητότητα ότι είμαστε ζωντανοί. Αυτή η ιδέα νομίζω υπάρχει στην ταινία, η συνειδητότητα της ύπαρξης".
2) "Δεν ξέρω ακριβώς πώς να ορίσω τη μουσική. (...) Η ψυχεδελική μουσική πραγματικά σε κάνει να χάνεσαι. Για να κάνεις μια ταινία, χρειάζονται αρκετά χρόνια. Εμένα μου παίρνει περίπου δυο χρόνια για να ολοκληρώσω μια ταινία - από το σενάριο και την εύρεση χρηματοδότησης, μέχρι τα γυρίσματα και το μοντάζ. Η μουσική είναι κάτι που σε επηρεάζει άμεσα. Βγάζει πράγματα από μέσα σου πολύ γρήγορα και σε γεμίζει χαρά".
3) Κανα δυο φορές του ζητήθηκε να εξηγήσει το σκεπτικό του ή τις επιλογές του, σχετικά με την ταινία, και αρνήθηκε, λέγοντας αφοπλιστικά ότι απλά δεν είναι "τόσο αναλυτικός". Αναφερόμενος στην επιλογή του Ντιτρόιτ και της Ταγγέρης ως σκηνικό της ταινίας «Only Lovers Left Alive», σχολίασε: "Δεν μου αρέσει να αναλύω και να αναφέρω το συμβολισμό των πόλεων• αυτά υπάρχουν μέσα στην ταινία. Το κάθε μέρος φαίνεται στην ταινία. Εγώ θεώρησα ότι είναι οι κατάλληλοι τόποι για να οριστούν οι χαρακτήρες".
4) Σχετικά με την αυθεντικότητα: "Δεν υπάρχουν πρωτότυπες ιδέες, αλλά η ομορφιά τους είναι ότι είναι σαν τα κύματα του ωκεανού: το καθένα συνδέεται με το επόμενο και το προηγούμενο. Είναι πολύ σημαντικό να δεχόμαστε τα πράγματα που μας εκφράζουν, μας επηρεάζουν και να τα ενσωματώνουμε σε αυτό που κάνουμε, όπως κάνουν όλοι οι καλλιτέχνες. Όσοι δεν παραδέχονται κάτι τέτοιο, είτε λένε ψέματα είτε φοβούνται ότι δε θα θεωρηθούν πρωτοποριακοί".
5) "Ίσως αυτό που χρειάζεται τελικά το σινεμά είναι να αναχθεί στην ουσιώδη του ποιητικότητα. (...) Ήδη σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ρουμανία και το Ιράν, ανθίζουν υπέροχοι κήποι του κινηματογράφου που σε κάνουν να αναρωτιέσαι πώς είναι δυνατό να κάνουν ταινίες εν μέσω μιας τόσο σκληρής κρίσης. Ωστόσο, αυτό είναι γεγονός και ασπάζομαι το ότι οι άνθρωποι βρίσκουν το δικό τους τρόπο έκφρασης. Έχω πίστη σε αυτό. Το όμορφο αποτέλεσμα δεν επιτυγχάνεται πάντα με έναν πακτωλό χρημάτων".
6) Για τον Lou Reed: "Αποτελεί μεγάλη πηγή έμπνευσης και η απώλειά του είναι μεγάλη. Δεν τον χάνουμε ωστόσο, γιατί μας έχει δώσει πάρα πολλά. Δεν μου αρέσουν όλα όσα έχει κάνει -εξάλλου δεν μπορεί να μας αρέσει οτιδήποτε κάνει κάποιος καλλιτέχνης-, αλλά αγαπώ πολλή από τη μουσική του και είναι σημαντική για μένα".
7) "Η εικόνα και ο ήχος είναι σχεδόν το ίδιο πράγμα για μένα, γιατί δημιουργούν την ατμόσφαιρα. Αλλωστε, ο κινηματογράφος είναι η τέχνη που συνδέεται πιο στενά με τη μουσική, γιατί διαθέτει κίνηση στο χρόνο και εσωτερικό ρυθμό. Νομίζω ότι προσπαθώ να μάθω για την κινηματογράφηση από τη μουσική, ενώ άλλες φορές σκέφτομαι τη μουσική με κινηματογραφικούς όρους. Είμαι ευτυχής γι' αυτό το μπέρδεμα".
8) Σχετικά με τις τηλεοπτικές σειρές: "Η αλήθεια είναι ότι δεν βλέπω πολύ, γιατί δε θέλω να εθιστώ, ωστόσο παίρνω μια γεύση. Έχω δει το πρώτο επεισόδιο της σειράς 'Breaking Bad', το πρώτο των 'Mad Men', ενώ πριν καιρό είχα εθιστεί στο 'The Wire' και δεν μπορούσα να σταματήσω. Όμως επειδή είμαι φανατικός κινηματογραφόφιλος, προτιμώ να βλέπω ταινίες, όπως είναι φυσικό. Επιμένω ωστόσο ότι η τηλεόραση έχει ενδιαφέρον".
9) "Θεωρώ ότι εάν μπορώ να κάνω μια αναφορά σε κάποιον, για παράδειγμα στον William Blake και κάποιος στο Κάνσας ή στη Λιθουανία δει την ταινία μου, δεν τον γνωρίζει και ενδιαφερθεί τελικά γι' αυτόν, αισθάνομαι ότι έχω πετύχει κάτι. Ακόμα και ένας άνθρωπος να αντλήσει έμπνευση, το θεωρώ ελπιδοφόρο και σημαντικό".
10) Θα σκεφτόταν ποτέ μια τηλεοπτική παραγωγή; "Δεν αποκλείεται. Έχω κάποιες ιδέες. Το μόνο που με απασχολεί είναι ότι είμαι πολύ ανεξάρτητος. Είμαι πάντα εγώ αυτός που επιλέγω τους συνεργάτες μου και έχουμε τον απόλυτο δημιουργικό έλεγχο στη δουλειά μας, γι' αυτό και με ανησυχεί το εάν θα είχα την απόλυτη ελευθερία στην τηλεόραση. Εάν μου δινόταν η ευκαιρία και είχα μια καλή ιδέα, θα το σκεφτόμουν. Η τηλεόραση τώρα παρουσιάζει ενδιαφέρον".
11) "Οφείλω να αναφερθώ και στον Δημήτρη Εϊπίδη, ο οποίος είναι ένας πλοηγός, νονός, οδηγός του ενδιαφέροντος κινηματογράφου. Αυτός ο άνθρωπος είναι ένα δώρο για εμάς".
12) Ποια είναι τα στοιχεία της ζωής που λειτουργούν ως διανοητική διέγερση για τον Jim Jarmusch; "Αυτή η συνείδηση της ύπαρξης. Η ανθρώπινη φαντασία είναι από τα ωραιότερα πράγματα που έχουμε. Η φυσική παρουσία, της γης, του ουρανού, του σύμπαντος. Δεν έχω κάποιο ναρκωτικό που προτιμώ, τα δοκίμασα όλα στο παρελθόν".
13) "Ελπίζω ότι εν μέρει η τελευταία μου ταινία είναι μία γιορτή για το δώρο της συνειδητότητας. Αν αναλογιστούμε το σύμπαν, η ζωή στον πλανήτη είναι ένα μικρό μόνο κομμάτι και εμείς έχουμε τη συνειδητότητα ότι είμαστε ζωντανοί. Αυτή η ιδέα νομίζω υπάρχει στην ταινία, η συνειδητότητα της ύπαρξης".
Πηγή : Cinemanews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου